Làng nghề Mộc Vân Du (Đoan Hùng – Phú Thọ)

Làng Mộc Vân Du (Đoan Hùng – Phú Thọ) nằm trọn một góc vuông được tạo bởi quốc lộ số 2 và sông Chảy.

 Những năm gần đây, khi nguồn lâm sản nguyên liệu ở Đoan Hùng khá dồi dào, trong xu thế chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn, một phận dân cư có gốc gác từ các tỉnh đồng bằng di cư lên, đã cử con cháu về cố hương học nghề, kết nối thị trường truyền thống ở quê cũ, để hình thành một làng nghề Phú Thọ đang khơi dậy tiềm năng phát triển trên quê mới.

Ông Trần Văn Lượng, Phó chủ tịch UBND xã Vân Du đã cho biết như vậy khi chúng tôi đặt vấn đề tại sao dân ở đây vốn thuần nông, nay lại phát sinh nghề mộc?

Xã có diện tích tự nhiên 903 ha, số dân xấp xỉ 4,6 nghìn người thuộc 1.057 hộ. Số lao động toàn xã là trên dưới ngàn rưởi. Trước đây, đa số dân Vân Du chỉ làm nông – lâm nghiệp. Nay do nhu cầu việc làm ở khu vực này giảm nên một bộ phận lao động chuyển sang làm các ngành nghề tiểu, thủ công nghiệp; trong đó nghề mộc sử dụng nhiều lao động nhất. Ở thời điểm hiện tại, toàn xã có 32 cơ sở chế biến lâm sản, thu hút khoảng 400 lao động; trong đó, hơn hai chục xưởng sử dụng từ 10 lao động trở lên. Sản lượng hàng hóa mỗi năm của các cơ sở mộc trong xã đạt hàng chục tỷ đồng. Những khu có các hộ quê từ tỉnh Hà Tây cũ hoặc nơi khác lên đây lập nghiệp, như khu 8, khu 9, khu 10, khu 11 và một phần khu 12, khu nào cũng có gia đình mở cơ sở chế biến lâm sản. Ông Lượng còn cho biết thêm: Ngoài số lao động làm tại các xưởng mộc trong xã, Vân Du còn có khoảng 300 lao động học nghề, hành nghề tại huyện Đan Phượng, thành phố Hà Nội.

Đến thăm xưởng mộc của gia đình ông Nguyễn Bá Toàn ở khu 10, chúng tôi thấy toàn bộ diện tích đất vườn đều được sử dụng làm nghề. Toàn bộ vạt đất trước nhà kéo ra tận cổng ông Toàn làm nơi phơi gỗ xẻ thành khí. Bên phải nhà đặt máy cưa và xây 1 lò sấy có dung tích 20 m3, khu vườn phía sau ông bỏ cây, dựng 2 lán lấy chỗ làm cho cánh thợ. Xưởng mộc của ông Toàn đang có 20 lao động làm việc. Tất cả các khâu công việc từ xẻ, làm mộng, ghép ván, bào, đánh bóng, phun sơn… thợ đều sử dụng máy. Sản phẩm của xưởng chủ yếu là giường, tủ, cánh cửa với chủng loại, mẫu mã đa dạng. Ông Toàn cho biết: Năm qua gia đình đã đầu tư 500 triệu đồng mua các máy công cụ và lúc nào trong xưởng cũng dự trữ gỗ nguyên liệu trị giá 1 tỷ đồng để đảm bảo thực hiện các hợp đồng của khách. Lao động làm tại xưởng này chủ yếu là thanh niên. Làm khoán sản phẩm, thu nhập bình quân hàng tháng của anh em cũng đạt từ 2,5 đến 4 triệu đồng.

Giữ kỷ lục toàn xã về quy mô phải kể đến cơ sở của anh Nguyễn Văn Xuyên khu 9. Từ đầu ngõ vào đến sân gỗ chất la liệt. Máy cưa chạy ầm ầm. Hai lò sấy gỗ công suất chừng 40 m3 đang hoạt động. Cũng hai nhà xưởng như ông Toàn nhưng diện tích ở đây rộng hơn, nên có khoảng bốn chục lao động đang làm. Các công đoạn sản xuất cũng hoàn toàn bằng máy, chỉ có một số ít việc phải làm thủ công. Trong số thợ của xưởng, có gần chục đôi vợ chồng, họ coi đây như là “mảnh ruộng” trước đây của mình, có điều hơn hẳn làm ruộng, nay việc làm và thu nhập của họ ổn định hơn nhiều. Nhiều cặp vợ chồng, một năm làm mộc theo hình thức khoán sản phẩm cũng có thu nhập từ 100- 120 triệu đồng. Năm nay mới 38 tuổi, nhưng Xuyên khá chững chạc trong chuyện làm ăn. Quê gốc ở chính làng nghề mộc Liên Hà nổi tiếng của huyện Đan Phượng, anh biết khai thác lợi thế này của mình để phát triển sản xuất- kinh doanh. Cùng với sản xuất, Xuyên luôn quan tâm đến thị trường, mà cái đích chính là thị trường ngoài tỉnh. Rất tự tin, Xuyên kể: – Mỗi tháng em có khoảng 20 xe hàng nhập về làng nghề ở Liên Hà. Do làng mộc Liên Hà được cả nước biết tiếng, đã thành thương hiệu nên hàng hóa tiêu thụ không khó. Dưới đó, đơn hàng nhiều, bà con ở quê làm không xuể nên người xa quê có nghề cũng được nhờ. Sản phẩm chủ yếu là giường, tủ, bàn ghế, khuôn cửa, cầu thang. Riêng giường, mỗi năm xuất xưởng từ 4 đến 5 nghìn chiếc.

Đi dọc các con đường trong các khu dân cư ở Vân Du, thỉnh thoảng chúng tôi lại gặp những bãi gỗ xếp thành đống, gỗ xẻ dựng kín các lối đi. Chỉ riêng điều này cũng đủ thấy năng lực sản xuất tại đây rất lớn. Theo khẳng định của ông Phó chủ tịch UBND xã: Với quy mô sản xuất, số lao động làm nghề như những năm gần đây, Vân Du đã là một làng nghề mộc thật sự dù chưa được công nhận. Tâm nguyện của người làm nghề trong xã là muốn sớm có tổ chức làng nghề để các hộ sản xuất đơn lẻ cũng như các xưởng sản xuất có quy mô lớn hơn thuận lợi trong việc huy động nguồn vốn, vay vốn; tạo sự liên kết, hợp tác phát triển thị trường, đầu tư công cụ và phân công lao động theo hướng chuyên môn hóa. Có như vậy mới thúc đẩy nhanh quá trình chuyển dịch kinh tế, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới ở xã miền núi Vân Du.

Nguồn: http://phutho24h.vn/news/Lang-nghe/Lang-nghe-Moc-Van-Du-Doan-Hung-Phu-Tho-11/